PIERWSZE CZYTANIE
Rdz 3,9-15 - Wprowadzam nieprzyjaźń pomiędzy potomstwo twoje i potomstwo niewiasty
Czytanie z Księgi Rodzaju
Gdy Adam zjadł owoc z drzewa zakazanego, Pan Bóg zawołał na niego i zapytał go: „Gdzie jesteś?”On odpowiedział: „Usłyszałem Twój głos w ogrodzie, przestraszyłem się, bo jestem nagi, i ukryłem się”.Rzekł Bóg: „Któż ci powiedział, że jesteś nagi? Czy może zjadłeś z drzewa, z którego ci zakazałem jeść?”Mężczyzna odpowiedział: „Niewiasta, którą postawiłeś przy mnie, dała mi owoc z tego drzewa i zjadłem”.Wtedy Pan Bóg rzekł do niewiasty: „Dlaczego to uczyniłaś?”Niewiasta odpowiedziała: „Wąż mnie zwiódł i zjadłam”.Wtedy Pan Bóg rzekł do węża: „Ponieważ to uczyniłeś, bądź przeklęty wśród wszystkich zwierząt domowych i polnych; na brzuchu będziesz się czołgał i proch będziesz jadł po wszystkie dni twego istnienia. Wprowadzam nieprzyjaźń między ciebie a niewiastę, pomiędzy potomstwo twoje a potomstwo jej: ono zmiażdży ci głowę, a ty zmiażdżysz mu piętę”.
Oto słowo Boże
PSALM RESPONSORYJNY
Ps. 98,1-4
Refren: Śpiewajcie Panu, bo uczynił cuda.
Śpiewajcie Panu pieśń nową,
albowiem uczynił cuda.
Zwycięstwo Mu zgotowała Jego prawica
i święte ramię Jego.
Pan okazał swoje zbawienie,
na oczach pogan objawił swoją sprawiedliwość.
Wspomniał na dobroć i na wierność swoją
dla domu Izraela.
Ujrzały wszystkie krańce ziemi
zbawienie Boga naszego.
Wołaj z radości na cześć Pana, cała ziemio,
cieszcie się, weselcie i grajcie.
DRUGIE CZYTANIE
Ef 1,3-6.11-12 - Bóg wybrał nas w Chrystusie przed założeniem świata
Czytanie z Listu św. Pawła Apostoła do Efezjan
Niech będzie błogosławiony Bóg i Ojciec Pana naszego Jezusa Chrystusa; który napełnił nas wszelkim błogosławieństwem duchowym na wyżynach niebieskich – w Chrystusie. W Nim bowiem wybrał nas przed założeniem świata, abyśmy byli święci i nieskalani przed Jego obliczem. Z miłości przeznaczył nas dla siebie jako przybranych synów przez Jezusa Chrystusa, według postanowienia swej woli, ku chwale majestatu swej łaski, którą obdarzył nas w Umiłowanym. W Nim dostąpiliśmy udziału my również, z góry przeznaczeni zamiarem Tego, który dokonuje wszystkiego zgodnie z zamysłem swej woli po to, byśmy istnieli ku chwale Jego majestatu — my, którzyśmy już przedtem nadzieję złożyli w Chrystusie.
Oto słowo Boże
ŚPIEW PRZED EWANGELIĄ
Łk 1,28
Alleluja, alleluja, alleluja
Zdrowaś Maryjo, łaski pełna, Pan z Tobą,
Błogosławiona jesteś Ty między niewiastami.
Alleluja, alleluja, alleluja
EWANGELIA
Łk 1,26-38 - Bądź pozdrowiona, pełna łaski, Pan z Tobą
Słowa Ewangelii według świętego Łukasza
Bóg posłał anioła Gabriela do miasta w Galilei, zwanego Nazaret, do Dziewicy poślubionej mężowi, imieniem Józef, z rodu Dawida; a Dziewicy było na imię Maryja.
Anioł wszedł do Niej i rzekł: „Bądź pozdrowiona, pełna łaski, Pan z Tobą, błogosławiona jesteś między niewiastami”.
Ona zmieszała się na te słowa i rozważała, co miałoby znaczyć to pozdrowienie.
Lecz anioł rzekł do Niej: „Nie bój się, Maryjo, znalazłaś bowiem łaskę u Boga. Oto poczniesz i porodzisz Syna, któremu nadasz imię Jezus. Będzie On wielki i będzie nazwany Synem Najwyższego, a Pan Bóg da Mu tron Jego praojca, Dawida. Będzie panował nad domem Jakuba na wieki, a Jego panowaniu nie będzie końca”.
Na to Maryja rzekła do anioła: „Jakże się to stanie, skoro nie znam męża?”
Anioł Jej odpowiedział: „Duch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego osłoni Cię. Dlatego też Święte, które się narodzi, będzie nazwane Synem Bożym. A oto również krewna Twoja, Elżbieta, poczęła w swej starości syna i jest już w szóstym miesiącu ta, która uchodzi za niepłodną. Dla Boga bowiem nie ma nic niemożliwego”.
Na to rzekła Maryja: „Oto Ja służebnica Pańska, niech Mi się stanie według twego słowa!”
Wtedy odszedł od Niej anioł.
Oto słowo Pańskie
Homilia
Co my właściwie dzisiaj czcimy? W uroczystość Niepokalanego Poczęcia pragniemy pozdrowić Maryję, podobnie jak uczynił to w Nazarecie archanioł Gabriel słowami: „Zdrowaś Maryjo, łaski pełna, Pan z Tobą, błogosławiona jesteś Ty między niewiastami”.
Ta pełnia łaski, o której mówi Gabriel, wyraża się właśnie w słowie Niepokalana. Bóg uczynił Maryję tak pełną łaski, ze nie ma w niej miejsca nawet na cień grzechu. W Maryi NIEPOKALANEJ Bóg rozpoczyna nowe stworzenie. Ona jest niepokalana tak, jak Adam i Ewa byli niepokalani przed grzechem pierworodnym. Ona jest nową Ewą, która ma wydać na świat Zbawiciela, Tego, Który ma poprowadzić upadłego człowieka z powrotem do utraconego przez Adama raju. Ta pełnia łaski w Maryi, owo NIEPOKALANIE jest zaczątkiem nowego nieba i nowej ziemi.
Dwa dzisiejsze czytania; pierwsze z Księgi Rodzaju i Ewangelia wg. św. Łukasza przedstawiają nam dwie różne reakcje na obecność, na objawienie się Boga.
- W czytaniu z Księgi Rodzaju Adam i Ewa uciekają i kryją się przed Bogiem. Bóg ich szuka i pyta: „Adamie, gdzie jesteś?”
Na co Adam odpowiada: „przestraszyłem się, bo jestem nagi, i ukryłem się”. Oczywiście, że się przestraszył po tym co zrobił. Kiedy uświadomił sobie jak bardzo zawiódł zaufanie Boga - Ojca i Stworzyciela, jak bardzo oddalił się od Tego, Który dał mu wszystko ... jak wiele utracił przez swoją pychę i nieposłuszeństwo. Oczywiście, że czuje się nagi i bezbronny wobec grzechu i zła, które ukazało mu się z całą siłą. I wtedy zamiast biec do Boga i u Niego szukać rozwiązania, Adam ucieka i kryje się. I to jest dramat Adama i całej ludzkości: uciekamy od Boga i kryjemy się przed Nim, boimy się że Bóg nam cokolwiek zabierze, że ograniczy naszą wolność, że zabierze nam to, co sam nam przecież dał. Nie ufamy Mu, nie wierzymy, nie szukamy, ale właśnie uciekamy i ukrywamy się.
Adam i Ewa stworzeni przez Boga jako dzieci Boże, też przecież NIEPOKALANI, bez grzechu, czyści i święci, mogący żyć w obecności Boga bez końca, …. po grzechu pychy (bo to jest istota grzechu pierworodnego) nagle zmieniają swoją relację z Bogiem, kryją się, uciekają, wstydzą się i ostatecznie oddalają się od Boga. Utracili to co zostało im dane przez Boga, utracili nieśmiertelność, zażyłość, bliskość Boga, bezgrzeszność, utracili uczciwość, świętość, niewinność a ostatecznie i życie wieczne. A my razem z nimi!!!
Przez grzech Adama i nasze grzechy osobiste tracimy kontakt z Bogiem, uciekamy od Niego, kryjemy się przed Nim, nie ufamy Mu, oddalamy się coraz bardziej, twierdząc butnie i zarozumiale, że moje plany na życie są lepsze, że ja wiem lepiej, na czym polega szczęście i gdzie go szukać. I zapominamy, że w każdym człowieku jest głód, który próbujemy zaspokajać na różne sposoby, ale nasycić go może tylko to, co nieskończone, to co utraciliśmy w raju z grzechem Adama. Sam Bóg. A ja sam, bez Boga będę wiecznie i nieodwołalnie nieszczęśliwy.
- I druga sytuacja, ta z Ewangelii, gdzie Maryja odpowiada pokornym i pełnym zaufania: „Ecce ancilla Domini – oto ja służebnica Pańska”. Ona, bez grzechu – Niepokalanie Poczęta – staje się początkiem nowego stworzenia. Ona, całkowicie Bogu posłuszna i pokorna rozpoczyna drogę powrotną do utraconego przez Ewę i Adama raju.
W reakcji Maryi na objawienie się Boga widzieć można to, czego brakło Adamowi i Ewie, nie tylko pokorę, ale i zaufanie, całkowite zawierzenie Bogu. Kiedy Adam i Ewa przez nieposłuszeństwo i pychę obrazili Boga, On mógł ich przecież uratować ... tylko że oni jeszcze bardziej zasmucili Boga tym, że od Niego uciekają, że Mu nie ufają, że zamiast (nawet po grzechu) zwrócić się do Niego z ufnością, oni kryją się przed Bogiem ze strachem i lękiem.
Maryja wprost przeciwnie – w tych niewielu słowach odpowiedzi udzielonej Archaniołowi- „Oto Ja służebnica Pańska, niech Mi się stanie według twego słowa!” zawarła całą ufność i pokorne posłuszeństwo Bogu Ojcu. Zawarła w nich całkowite poddanie się świętej i zbawczej woli Boga. Tu rozpoczyna się droga „pełni łaski” w życiu Maryi. Tu Maryja pokazuje, że jej „Niepokalane Poczęcie” jest właśnie nowym stworzeniem, całkowicie ufnym i oddanym Bogu.
Kiedy Adam i Ewa odpowiadają Bogu „Nie, nie ufam Ci, ja wiem lepiej i lepiej urządzę sobie życie”, tracą życie, tracą przyjaźń i obcowanie z Bogiem, tracą raj – szczęście i pełnię.
Tak Maryja, odpowiadając zdecydowanie: „Tak, niech mi się stanie według słowa Twego”, odzyskuje to co tamci utracili i staje się nową Ewą, nową Matką ludzkości, od której rozpoczyna się nowe stworzenie.
Pytanie Boga ... „Adamie, gdzie jesteś?” jest stawiane jednak także każdemu z nas. Bóg szuka każdego i powtarza to samo pytanie: „mój synu, moja córko ... gdzie jesteś? Co się z tobą stało, gdzie się pogubiłeś?”
Co Mu odpowiem?
- Czy razem z Adamem i Ewą ucieknę, schowam się przed Nim i będę się głupio tłumaczył, odchodząc coraz dalej i gubiąc się coraz bardziej?
- Czy też raczej - jak Maryja … oddam się Bogu z całkowitą ufnością i przyjmując Jego Miłość powrócę do Tego, za Którym przecież całe życie tęsknię?
Homilia alternatywna
8 grudnia – Niepokalane Poczęcie Najświętszej Maryi Panny
Jak co roku w dniu 8 grudnia oddajemy cześć tej, Która przez samego Boga wybrana została na Niepokalaną Matkę Jego Jednorodzonego Syna Jezusa Chrystusa. Z faktu Macierzyństwa Maryi wypływają Jej inne tytuły i zaszczyty. Wydaje się logicznie niesprzeczne (niezaprzeczające w niczym ludzkiemu rozumowi) i teologicznie uzasadnione, aby ta, Która miała zostać Matką Syna Bożego, była zachowana od wszelkiej zmazy grzechowej i jako Przeczysta i Niepokalana mogła porodzić Zbawiciela świata. Nie jest to ani Jej zasługa, ani przyrodzona właściwość, ale przywilej i szczególna łaska Boża. I to właśnie stwierdził w konstytucji apostolskiej Ineffabilis Deus ex cathedra (czyli nieomylnie) Papież Pius IX w dniu 8 grudnia 1854 roku: „ogłaszamy, orzekamy i określamy, że nauka, która utrzymuje, iż Najświętsza Maryja Panna od pierwszej chwili swego poczęcia, na podstawie szczególnej łaski i przywileju wszechmogącego Boga, mocą przewidzianych zasług Jezusa Chrystusa, Zbawiciela rodzaju ludzkiego — została zachowana nietknięta od wszelkiej zmazy grzechu pierworodnego, jest prawdą przez Boga objawioną, i dlatego wszyscy wierni powinni w nią wytrwale i bez wahania wierzyć”.
Ciekawym są dwa fakty; pierwszy, że Niepokalane Poczęcie Najświętszej Maryi Panny czczone było w kościele już od XV wieku, i drugi to fakt, że Papież Pius IX już w 1849 roku rozesłał list do wszystkich biskupów, by rozpoznać jak szeroka i głęboka jest pobożność i wiara w Niepokalane Poczęcie oraz by zapytać, czy księża oraz lud pragną ogłoszenia dogmatu. Stosunkiem 546 do 56 głosów biskupi poparli dogmat. Te dwa fakty pokazują, że niepokalane poczęcie Najświętszej Dziewicy było prawdą wiary obecną już w liturgii Kościoła i w tzw. sensus fidei – wyczuciu wiernych, którzy oddawali Jej cześć jako Przeczystej Dziewicy wolnej od wszelkiego -nawet cienia- grzechu. Papież Pius IX nie ogłosił więc niczego nowego, niczego co nie byłoby znane i uznane w wiekach poprzednich. On tylko ogłosił to jako dogmat wiary, jako prawdę teologicznie pewną i nieomylną.
Jakie są konsekwencje teologiczne, moralne i duszpasterskie dogmatu o Niepokalanym Poczęciu?
Maryja, jest zapowiedzią nowego stworzenia, jest pierwszą spośród rodzaju ludzkiego, Która spina wielką klamrą stworzenie człowieka u początku czasów i nowe stworzenie, jakie dokonuje się przez odkupieńczą mękę i śmierć Jezusa Chrystusa. Na początku Bóg stworzył człowieka bez grzechu w stanie Łaski Uświęcającej, w stanie doskonałej przyjaźni i harmonii życia z Nim samym i całą naturą. Przez grzech pierworodny człowiek zniszczył w sobie Łaskę Uświęcającą i zerwał przyjaźń z Bogiem. Zniszczył też harmonię całego stworzenia i natury. W Liście do Rzymian św. Paweł pisze: „Bo stworzenie z upragnieniem oczekuje objawienia się synów Bożych. Stworzenie bowiem zostało poddane marności – nie z własnej chęci, ale ze względu na Tego, który je poddał – w nadziei, że również i ono zostanie wyzwolone z niewoli zepsucia, by uczestniczyć w wolności i chwale dzieci Bożych. Wiemy przecież, że całe stworzenie aż dotąd jęczy i wzdycha w bólach rodzenia”. (Rz 8:19-22) Maryja jest właśnie tą, Która jako pierwsza uczestniczy w wolności (od grzechu) i chwale dzieci Bożych. Jest jednocześnie zapowiedzią tego co dokona się przy końcu czasów, a więc odrodzenia pierwotnej doskonałości, nowego stworzenia do wolności i uczestnictwa w chwale Bożej.
Nie była to Jej zasługa, ale Pan Bóg doskonale wiedział, że Jej „fiat”, przystanie na wolę Bożą, uległość Bogu we wszystkim będzie wyrazem Jej wolnej woli i przeciwieństwem nieposłuszeństwa pierwszych rodziców. A dla nas jest to wzór doskonałej współpracy z łaską Bożą. Ona pokazuje nam piękno nowego stworzenia, czyli naszą przyszłość, nasze ostateczne spełnienie, ale i drogę, jaka do tego nowego stworzenia prowadzi.
W Maryi nie czcimy bogini. Jest ona człowiekiem, ale też jest pełnym człowiekiem, takim, jakim Bóg go stworzył „na początku”, bez grzechu, niepokalanym i w całkowitej wolności wybierającym to, co dla niego najlepsze, czyli Wolę Bożą.
Sugestie homiletyczne na Uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny:
- Maryja jako nowa Ewa – Obietnica zwycięstwa nad złem
Tekst biblijny: Rdz 3, 9-15
- Główna myśl: Maryja, będąca "pełna łaski", jest wypełnieniem obietnicy Boga z Księgi Rodzaju. Ona staje się nową Ewą, której potomek, Jezus Chrystus, zmiażdży głowę węża, pokonując grzech i śmierć.
- Rozwinięcie:
- W pierwszym czytaniu widzimy dramat ludzkiego upadku, ale i pierwszą zapowiedź odkupienia.
- Maryja jako Niepokalanie Poczęta już od momentu swego zaistnienia była wyłączona z dziedzictwa grzechu pierworodnego. Ta wyjątkowa łaska nie tylko przygotowuje Ją na przyjęcie Jezusa, ale czyni Ją wzorem całkowitej otwartości na Boże działanie.
- W kazaniu można podkreślić, że choć my jesteśmy naznaczeni skutkami grzechu pierworodnego, Bóg zaprasza nas do współpracy w Jego planie zbawienia, dając wzór w Maryi.
- Maryja – "Pełna łaski" jako znak Bożego wybrania
Tekst biblijny: Łk 1, 26-38
- Główna myśl: Słowa anioła Gabriela: „Bądź pozdrowiona, pełna łaski” ukazują wyjątkowe miejsce Maryi w historii zbawienia. Jej Niepokalane Poczęcie jest początkiem nowego stworzenia w Chrystusie.
- Rozwinięcie:
- Maryja została napełniona łaską nie dla własnej chwały, ale aby mogła w pełni odpowiedzieć na Boże wezwanie.
- Jej odpowiedź: „Oto Ja służebnica Pańska” pokazuje wzór życia w posłuszeństwie wiary i miłości.
- Kazanie może skierować uwagę wiernych na znaczenie przyjmowania Bożej łaski w codziennym życiu, szczególnie przez sakramenty, które przemieniają nas na podobieństwo Chrystusa.
- Zwycięstwo łaski nad grzechem
Tekst biblijny: Ef 1, 3-6. 11-12
- Główna myśl: Niepokalane Poczęcie Maryi jest znakiem zwycięstwa łaski Bożej nad grzechem, które Bóg zamierzył przed założeniem świata.
- Rozwinięcie:
- Św. Paweł mówi o Bożym planie wybrania nas „ku chwale majestatu Jego łaski”. Maryja jest tego najdoskonalszym przykładem.
- Niepokalane Poczęcie przypomina nam, że Bóg ma plan dla każdego człowieka. Maryja, wybrana i przeznaczona do roli Matki Zbawiciela, wskazuje, że wierność Bożemu zamysłowi przynosi błogosławieństwo i prawdziwą radość.
- W homilii można zachęcić wiernych, by w chwilach trudności odnajdywali pocieszenie w Bożej miłości i wierności Jego obietnicom.
- Wiara Maryi jako wzór naszej odpowiedzi na Boże wezwanie
Tekst biblijny: Łk 1, 26-38
- Główna myśl: Maryja swoją wiarą i ufną odpowiedzią na wezwanie anioła pokazuje nam, jak otworzyć się na Bożą wolę, nawet gdy jej nie rozumiemy w pełni.
- Rozwinięcie:
- "Jakże się to stanie?" – pytanie Maryi pokazuje Jej ludzką naturę, ale odpowiedź anioła kieruje Jej uwagę na moc Boga.
- Jej „fiat” – „Niech mi się stanie według Twego słowa” – jest odpowiedzią pełną zaufania.
- Kazanie może wskazać na potrzebę osobistego „fiat” w życiu każdego chrześcijanina, które polega na zaufaniu Bogu mimo niepewności i trudności.
- Maryja w centrum Bożej historii zbawienia
Tekst biblijny: Ps 98
- Główna myśl: Maryja jako Niepokalanie Poczęta jest powodem do radości całego stworzenia, bo przez Nią Bóg wprowadza w świat zbawienie.
- Rozwinięcie:
- Psalm mówi o radości i śpiewie na cześć Boga, który czyni wielkie rzeczy. Maryja jest jednym z największych cudów Bożej miłości.
- Niepokalane Poczęcie ukazuje harmonię między stworzeniem a Stwórcą, jaką Bóg zamierzył od początku.
- W homilii można podkreślić, że cała historia zbawienia, której Maryja jest centralną postacią, wzywa nas do wdzięczności i uwielbienia Boga.
Wnioski:
Każda z powyższych sugestii może być rozwinięta w oparciu o różne wątki: teologiczne, pastoralne czy duchowe, w zależności od potrzeb wspólnoty. Centralnym przesłaniem Uroczystości Niepokalanego Poczęcia powinna być nie tylko refleksja nad wyjątkowym darem dla Maryi, ale także przypomnienie wiernym, że i oni są wezwani do świętości i współpracy z Bożą łaską.
Sugestie homiletyczne na Uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny II:
Temat główny:
"Bóg wybiera i wypełnia swoje obietnice przez Maryję"
- Pierwsze czytanie: Rdz 3, 9-15
Temat: Obietnica zbawienia i Maryja jako Nowa Ewa
- Problem grzechu i miłosierdzia Boga: Wprowadzenie do historii upadku człowieka, który nie kończy się na karze, ale na obietnicy ostatecznego zwycięstwa nad złem. Maryja, jako Niepokalana, wypełnia obietnicę „niewiasty”, której potomstwo zmiażdży głowę węża.
- Maryja – Nowa Ewa: W odróżnieniu od Ewy, która uległa zwiedzeniu, Maryja odpowiada posłuszeństwem wiary na Boże wezwanie. Jej „fiat” staje się początkiem odnowy stworzenia.
- Przesłanie dla nas: Bóg nie pozostawia nas w grzechu, ale zawsze wyciąga rękę ku zbawieniu. Maryja jest wzorem współpracy z Bożym planem.
- Psalm responsoryjny: Ps 98, 1-4
Temat: Radość z cudów zbawienia
- Uwielbienie za zbawienie: Maryja jest szczególnym dziełem Bożej łaski, dlatego psalm może być śpiewany jako hymn dziękczynienia za dar Niepokalanego Poczęcia.
- Radość jako odpowiedź na Boże dzieła: Śpiew psalmu przypomina o naszym powołaniu do wdzięczności i uwielbienia. Czy nasze życie oddaje chwałę Bogu, tak jak życie Maryi?
- Drugie czytanie: Ef 1, 3-6.11-12
Temat: Wybranie w Chrystusie
- Maryja jako przykład wybrania i świętości: Bóg wybrał Maryję przed wiekami, aby była nieskalana i pełna łaski. Ona staje się znakiem Bożego planu również dla nas.
- Nasze wybranie w Chrystusie: Św. Paweł przypomina, że również my jesteśmy wybrani, aby żyć ku chwale Boga. Maryja, jako pierwsza z odkupionych, jest dowodem Bożej miłości.
- Przesłanie dla wiernych: Podobnie jak Maryja, jesteśmy wezwani do życia w świętości. Czy odpowiadamy na to wezwanie?
- Ewangelia: Łk 1, 26-38
Temat: Pełnia łaski i odpowiedź wiary
- Pełnia łaski: Pozdrowienie anioła „pełna łaski” wskazuje na wyjątkowe wybranie Maryi. Jest wolna od grzechu, aby mogła w pełni odpowiedzieć na Boże powołanie.
- Maryjne „fiat”: Maryja jest wzorem ufnej odpowiedzi na Boże wezwanie, mimo że nie znała wszystkich szczegółów Bożego planu. Jej „tak” pokazuje, jak zawierzyć się całkowicie Bogu.
- Przesłanie dla nas: Czy jesteśmy gotowi odpowiedzieć „fiat” na Boże wezwanie w naszym życiu? Maryja pokazuje, że zaufanie Bogu prowadzi do spełnienia Jego woli w naszym życiu.
Podsumowanie:
- Zaufanie Bogu: Uroczystość Niepokalanego Poczęcia zachęca nas do zaufania w Boży plan, nawet gdy wydaje się on niezrozumiały.
- Maryja jako wzór: Jej życie pokazuje, że świętość i posłuszeństwo są możliwe, gdy oddajemy się Bogu w pełni.
- Wezwanie do świętości: W Maryi widzimy doskonałe wypełnienie Bożych obietnic. Jesteśmy zaproszeni, aby naśladować Jej wiarę i podążać drogą zbawienia.
Zachęta do działania:
Niech każdy z nas postara się w codziennym życiu odnaleźć własne „fiat” i odpowiedzieć na Boże wezwanie z tą samą ufnością i pokorą, jak Maryja.